Is het glas nou halfvol of half leeg, zo vroeg ik me af.
Aanstaande donderdag bespreken we de gemeentefinanciën in een speciaal daarvoor
belegde raadsvergadering. Huizen staat er goed voor! Ons eigen vermogen is het afgelopen jaar met
€ 6,5 miljoen toegenomen. En met een solvabiliteitsratio van 65% maken we deel
uit van een select groepje gemeenten. Het landelijk gemiddeld bedroeg vorig
jaar 40%. Onze woonlasten hoeven we, behalve dan voor de inflatie, niet verder
te verhogen. Dat is in veel gemeenten wel anders.
Sterker nog, we zijn in staat om stevig te investeren om de
achterstanden in de openbare ruimte weg te werken. Twee jaar geleden heb ik
namens de VVD ervoor gepleit om in kaart te brengen wat het gaat kosten als we
onze achterstanden in het onderhoud aan de bomen, de plantsoenen en de wegen weg
te werken.
Net als in gemeenten zoals Hoorn, Houten, Haarlemmermeer, Nieuwegein,
Purmerend en Zoetermeer hebben we in de jaren zeventig en tachtig een explosieve
groei doorgemaakt. Bijna zestig jaar na de aanleg van wijken als Huizermaat en
Oostermeent staan we aan de vooravond van een explosieve vervangingsopgave. Je
ziet dat andere gemeenten daar nu al volop aan werken. Zo investeert Blaricum
nu al volop in het verbeteren van de openbare ruimte in hun deel van de
Bijvanck. Twee jaar geleden hebben wij extra geld uitgetrokken voor de
revitalisering van Stad en Lande. Die plannen zijn nu volop in voorbereiding.
De komende jaren trekken we ruim twee miljoen structureel (ieder
jaar weer) uit voor met name de verbetering van het onderhoud in de openbare
ruimte. En daarnaast investeren we tot en met 2030 nog zo’n € 25 miljoen
eenmalig. Grofweg tweederde deel van deze bedragen zijn bestemd voor onderhoud
wegen, bomen & groen en onderhoud riolering. En dan nog kunnen we alle
plannen niet bekostigen.
Waar had ik dat kunnen lezen, zult u zich misschien afvragen.
Het eerlijke antwoord is: nergens. Het college had een geheime bijlage gemaakt.
Niet alleen waren alle cijfers geheim verklaard, ook de posten waar het om ging.
We mochten als raadsleden niet eens in de openbaarheid spreken over de vraag welke
projecten we wel gaan aanpakken en welke projecten niet. Ik heb daar in de
commissie stelling tegen genomen en het resultaat is dat er nu bij de
voorjaarsnota een geactualiseerde bijlage ligt zonder cijfers.
Maar eigenlijk is het kwaad al geschied. Als schoolbesturen
hadden kunnen lezen dat het college nog geen geld wil uittrekken voor de
integrale verduurzaming van de Kamperfoelieschool, of voor het eerder uitvoeren
van de verduurzaming van de Flevoschool en Elan Primair, dan sluit ik niet uit
dat ze hadden ingesproken in de commissie. Nu wisten ze van niets en is onderwijs het kind van de rekening.
De afgelopen jaren hebben we van het Rijk meer geld ontvangen voor de opvang van Oekraïners, dan dat het ons gekost heeft. De eerste jaren was de rijksvergoeding meer dan ruim toereikend om de noodzakelijke kosten te maken. Het overschot is opgelopen tot zo’n 6,5 miljoen. Het college wil dit geld opzij zetten om in de nabije toekomst elders in de gemeente opvang voor vluchtelingen te realiseren. We hoeven dat geld niet terug te betalen. Ik heb eerder al gesuggereerd dat het voor ons bespreekbaar is dat we een groot deel van deze middelen inzetten voor de verduurzaming van onze onderwijsgebouwen en het verbeteren van het klimaat in de scholen. Maar het is nog niet duidelijk of daar wel een meerderheid voor te vinden is.
Dat we niet
alles meteen kunnen realiseren, dat hoort bij het leven zelf. Maar het is toch niet uit te leggen dat betrokkenen, zoals in dit geval de schoolbesturen, onwetend
zijn gebleven van de afweging die binnen het college heeft plaats gevonden en
dat ze geen kans hebben gekregen hun zienswijze kenbaar te maken.
Is het dan een gelopen race? Nee, donderdag 3 juli geven we
het college een voorlopige richting mee. Pas
eind oktober, bij de behandeling van de begroting 2026, nemen we een definitief
besluit. Voorlopig is het glas nog halfvol.