Begroting 2025: Stilte voor de storm

Afgelopen donderdag behandelde de gemeenteraad de begroting voor 2025. Met de begroting voor 2025 leggen we de basis voor het “oogstjaar” van deze bestuursperiode. Een bestuursperiode in een bijzonder tijdsgewricht. Een oorlog op het continent, met een opgave voor de opvang van Oekraiense vluchtelingen,  Stijgende energieprijzen, een tijdelijk hoge inflatie, een nijpend woningtekort, de maatschappelijke discussie of we te maken hebben met een vluchtelingencrisis of een opvangcrisis, financiële middelen die tot en met 2025 meer dan toereikend zijn, waarna het ravijn opduikt. En een nieuw kabinet dat andere wegen inslaat dan de voorgaande kabinetten.  Deze ontwikkelingen hebben ook voor Huizen hun weerslag gehad. En zullen ook de komende periode het beeld gaan kleuren.

Het college heeft een begroting gepresenteerd met een omvangrijk investeringsprogramma. De komende drie jaar investeren we voor meer dan 50 miljoen in deze gemeente. Stad en Lande en het Integraal Huisvestingsplan zijn de belangrijkste dragers van dit omvangrijke investeringsprogramma. En dat tegen een achtergrond waarbij onze woonlasten nog steeds de laagste zijn in de regio. Tegen een achtergrond waarbij veel gemeenten nu hun organisatie moeten dwingen om te zoeken naar bezuinigingen.  Forse bezuinigingen. Kunnen wij nadenken over de vraag hoe we de komende jaren verder invulling geven aan onze opgaves in de openbare ruimte.

Het college ligt duidelijk op koers. Nieuwe beleidsplannen zijn gemaakt of herijkt: de visie op het sociaal domein. Een nieuw participatiebeleid. Het bomenbeleidsplan. Een integraal huisvestingsplan waarmee we voor de komende periode kunnen voorzien in adequate onderwijsgebouwen voor onze kinderen. De uitvoering van de woningbouwconferentie, waarbij we kijken of we de schaarse mogelijkheden die we hebben, kunnen benutten voor de woningbouw en de huisvesting van onze kinderen. Lastige dossiers zijn vlotgetrokken: Stad en Lande, de Nieuw Bussumerweg, de markopstelling op het Oude Raadhuisplein en de Oost-Wes-as. Daarnaast de herontwikkeling van langlopende projecten als de Blokkerpanden en het Oude Havengebied.

Deze begroting is eigenlijk nog een beetje stilte voor de storm. Want er liggen nog een flink aantal grote vraagstukken op ons te wachten:

·         Stad en Lande als blauwdruk of leidraad voor de renovaties van de uitbreidingswijken die daarna gaan komen. En dan ook nog aanpassen aan de eisen van deze tijd. Vergroenen en klimaatadaptief maken. 


Eind vorig jaar hebben we ook al met elkaar geconcludeerd dat er in de periode na 2028 nog een forse opgave ligt als het gaat om de onderwijshuisvesting. Nu weet ik wel: eerst dit maar eens zien te realiseren. Maar ook de opgaves voor 2028 en later komen met rasse schreden dichterbij. Daarom is het goed dat we deze tijd benutten voor het opstellen van een visie op de onderwijshuisvesting. Zodat we een helder afwegingskader krijgen om deze opgaves ter hand te nemen.

·         In deze periode willen we werken aan de plannen om te komen tot een herontwikkeling van het Holleblok. Zodat we daarvoor in een volgende raadsperiode verder richting kunnen geven aan de uitwerking.

Anderhalf jaar geleden heeft de raad op initiatief van de VVD besloten om hier € 5 miljoen voor opzij te zetten. Dat lijkt ongelooflijk veel geld. Inmiddels hebben ze op het gemeentehuis uitgerekend wat we de komende nodig hebben voor al deze plannen. Dat is een veelvoud van dit bedrag. Ik heb er op aangedrongen dat we een verstandige financiële strategie moeten gaan hanteren, om te voorkomen dat we straks de belastingen moeten gaan verhogen om deze plannen te bekostigen.

Nu wil het geval dat we vorig jaar en twee jaar geleden veel geld hebben overgehouden op de opvang van de Oekraïense vluchtelingen. De eerste twee jaar was de rijksvergoeding veel hoger dan wat de meeste gemeenten aan kosten moesten maken. Huizen was daar niet uniek in. Het Rijk heeft dat zelf ook onderkend, want de vergoeding bedraagt nu nog slechts de helft van die van twee jaar geleden. Het geld wat de gemeenten overgehouden hebben, mogen ze naar eigen goeddunken besteden. Wij hebben de afgelopen twee jaar 6,5 miljoen overgehouden. Het college wil tenminste een deel van dit geld besteden voor nieuwe opvanglocaties. Ik heb namens de VVD aangegeven dat we de komende jaren gewoon moeten uitkomen met de vergoeding die er dan voor staat. Het geld dat we de afgelopen jaren hebben overgehouden kunnen we aanwenden voor de verbetering van onze wegen, onze fietspaden, onze plantsoenen en onze schoolgebouwen. Ter linkerzijde werd gereageerd alsof ze door een wesp waren gestoken. Peter Korzelius, het nieuwe raadslid voor Groen Links, nam zelfs de woorden “schandalig” in de mond. Ik vind dat je voorzichtig moet zijn om anderen moreel de maat te nemen. Zeker als het gaat om de besteding van de financiële middelen. Je mag het hartgrondig met onze keuzes oneens zijn, maar daag ons dan uit met echte argumenten, maar dat was kennelijk te veel gevraagd.  Ook ChristenUnie en D66 gaven aan dat een dergelijk voorstel niet op hun steun kon rekenen. Maar lieten de emotie die Groen Links ten toon spreidde achterwege.

Aan de andere kant: voor de inwoners van Huizen valt er wat te kiezen. Geven we het geld uit aan nieuwe opvangvoorzieningen, zoals ChristenUnie, D66 en  Groen Links willen. Of stoppen we de teloorgang van de openbare ruimte en gaan we eindelijk eens beginnen met het inlopen van de achterstanden, zoals de VVD wil. De andere partijen moeten nog kleur bekennen. Ik wacht met spanning met af.